Diintii Maxamed oo la afduubay ayaa ‘Sunni’ lagu magacaabay. Dhimashadii Maxamed kadib, Abuu Bakar ayaa afduubay qoyskii iyo qaraabaddii Maxamed. Abuu Bakar dabadii ninba nin dool ah ayuu usii dhiibay xukunka, waana la fogeeyay qoyskii iyo qaraabadii Maxamed, illaa Cali Bin Abii Dhaalib iyo Caa’isha oo xaaskii Nabiga ahayd ay dagaal foodda is dareen ayaga oo kala ah laba Islaam oo kala duwan. Qolo wax afduubtay iyo qolo afduubka ka dhiidhisay. Dagaalkaasi kadib waa la joojiyay in la isku magacaabo ‘khulafo’ arrintuna waxa ay noqotay mid si fiican u dhabaqlaysa, nin walbana halka uu kasoo gaaro ayuu ka taliyay (amiireeyay). Sidii ayay illaa maanta ku socotaa arrintu, marka aynu joogno sooyaalka Sunniga. Dad badan ayaa qaba in Bukhaari uusan waligii muslim noqon, balse uu ka faa’iidaystay isbar-baryaaca sidaas daraadeedna uu afduubka ka qaatay qeybtiisa asaga oo noqday ninka loo daba fariisto falkinta axaadiista iyo jihaynta dadkii afduubnaa ee isku arkayay in ay wado saxan ku socdeen.
Tan iyo maanta kala-sarreyn kama dhex jirto Sunniga, balse waa jaantaa rogan, kii maanta ashahaatana beriba waxa uu noqon karaa hogaamiye horbooda Sunniga, halkaas ayuuna kasii wadaa afduub diimeedkii socday ee la magac baxay ‘Sunni’. Haddii aysan afbuubkaasi iyo dhabaqlayntaasi jiri lahayn, ma dhici lahayn in uu Abuu Bakar Al Baghdadi – waa hogaamiyaha Daacish e – oo shalay ahaa maxbuus Maraykan uu maanta noqdo hogaamiyaha Sunniga sida ay dad badani oo Sunni ah u arkaan. Sidoo kale, Osama Bin Laden iyo Ina Godane waxa ay ka faa’iidaysteen isbar-baryaaca iyo dhabaqlaynta qaab dhismeedka Sunniga.
Diimaha kale ee jira dhamaantood waxa ay ka simanyihiin in ay leeyihiin kala-sarreyn aanan marnaba suuragelinayn in mid dool ihi inta uu soo dhexgalo, deetana uu hogaanka u qabto diintii. Sidaasi si la mid ah, Shiicada ayaa leh nidaam kala-sarreyn leh oo aanan lagu dhex walaaqan karin.
Nin aan muslim ahayn baa hadda ka hor i weydiiyey muslimiinta badan oo dunida meelo ka mid ah ummadaha halligaya iyaguna is halligaya in ay u qarsoon yihiin wax aan Qur’aanka ahayn oo dartood ay dadku isu laayaan. Waxa aan weydiiyey in uu isagu Qur’aanka garanayo iyo in kale, waxa uuna ii sheegay in uu Qur’aanka akhriyey isaga oo aan carabi ahayn, uuna markii uu akhrinayey is lahaa bal eeg dadka...
Ilaaha wayn ee ay diinta islaamku soo bandhigtay waa mid ogaalkiisu ka sarreeyo dhamaan noolaha kale ee uu abuuray, waana mid xog-ogaal u ah waxa jooga iyo waxa iman doonaba, waa mid ay jaan-goyntiisu tahay mid aan ku noqosho iyo dib u eegis u baahnayn, ilaahani waxa uu soo diray niman ergayo ka ah isaga oo dadka gaarsiinaya farriimihiisa, wuxuuna ku soo gunaanaday farriimahaas Quraanka oo ah...
aydiintan sare ku xusan si aan uga jawaabno waxaa muhiim ah in aan taariikhda u akhrino qaab ka fog caadifad diineed oo aan caqliga u bandhigno. Waxaa muhiim ah inaan ogaano taariikh nololeedkii ama siiradii nebiga ee ugu horreeysay in la qoray 200 sano kadib geeridiisii, waqtigaas is bedello badan ayaa dhacay oo muslimiintu dhulal badan oo diimo iyo dhaqamo kala duwan leh ayay ku fideen oo is...
uslimiinta badakoodu waxa ay u daliishadaan faralka iyo waajibnimada xijaabka iyo in dumarku timahooda qariyaan ama asturaan aayadda 31 ee suuradda Al-Nuur. (Waxaad ku dhahdaa (Haweenka) mu’minaadka ah, ha laabeen indhahooda hana dhawreen farjigooda, muujininna quruxdooda wax muuqda mooye, hana ku dadeen hagoogtooda laabtooda/naasahooda, yayna u muujin quruxdooda raggooda mooyee, iyo...
